Sto lat po śmierci Tadeusza Pawlikowskiego przypominamy jego najważniejsze dokonania – nowatorskie rozwiązania inscenizacyjne, nieustanne poszukiwanie nowych środków wyrazu, umiejętność operowania światłem, dbałość o estetyczny, wizualny, ale także aktorski wymiar spektaklu.
Pawlikowski jest określany mianem pierwszego polskiego reżysera teatralnego.
Był człowiekiem, którego wyobraźnia, przenikliwość, umiejętność pracy z aktorem może nieustannie inspirować.
W niniejszej publikacji prezentujemy referaty znakomitych badaczy teatru wygłoszone w ubiegłym roku, m.in.: prof. Dobrochy Ratajczakowej, prof. Anny Kuligowskiej-Korzeniowskiej, prof. Marii Prussak, prof. Małgorzaty Leyko, dr. hab. Diany Poskuty-Włodek, prof. Jana Michalika i prof. Emila Orzechowskiego.
Autorzy przedstawiają fenomen teatru Pawlikowskiego z różnych – często nieoczekiwanych –perspektyw, ukazując nie tylko jego wielowymiarowość i ponadczasowość, lecz także związane z nim kontrowersje.
Publikacja stanowi kontynuację cyklu wydawnictw przygotowanego przez Nowe Muzeum Tetralne, który otwarliśmy znakomitą monografią „Tadeusz Pawlikowski – legenda, człowiek, teatr” oraz katalogiem wystawy „Tadeusz Pawlikowski i jego  teatr”.

Spis treści:

• Wprowadzenie | Michał Niezabitowski

• Wstęp | Dariusz Kosiński

• Wolę upaść na plecy, jak na brzuch | Jan Michalik

• Krakowska Polska Teatralna Tadeusza Pawlikowskiego | Dobrochna Ratajczakowa

• Tadeusz Pawlikowski jako zarządzający instytucją | Alicja Kędziora

• Tadeusz Pawlikowski – twór czy twórca legendy? | Julia Lizurek

• Pawlikowski po Pawlikowskim: inspiracje/kontynuacje | Diana Poskuta-Włodek

• Kazimierz Kamiński – aktor Pawlikowskiego | Agnieszka Wanicka

• Modrzejewska i Pawlikowski – echa i ślady | Emil Orzechowski

• Pawlikowski i malarze | Jan Ciechowicz

• Pawlikowski i tematy żydowskie | Anna Kuligowska-Korzeniowska

• Tadeusz Pawlikowski: „Reżyseria jest moim ulubionym polem działania” | Małgorzata Leyko

• Teatr muzyczny Tadeusza Pawlikowskiego | Anna Wypych-Gawrońska

• Wyspiański w teatrach Pawlikowskiego | Maria Prussak

• Pod ciśnieniem? O cenzurze w teatrze lwowskim pod dyrekcją Tadeusza Pawlikowskiego | Agnieszka Marszałek

• Tadeusz Pawlikowski i teatr ukraiński towarzystwa „Ruska besida”: przyczynek do polsko-ukraińskich stosunków teatralnych (1900–1906) | Maja Harbuziuk

• Ibsen Pawlikowskiego? | Ewa Partyga

• Szekspir Pawlikowskiego | Wanda Świątkowska

• Dramaturgia rosyjska w teatrze Pawlikowskiego | Irina Lappo

• „My, dwoje niepoprawnych…”. Tadeusz Pawlikowski i Gabriela Zapolska